Δελτία ειδήσεων

Παρακολουθείς το δελτίο ειδήσεων. Δεν έχει σημασία σε ποιό κανάλι, όλα το ίδιο χάλι έχουνε! Ακούς την ενημέρωση για τα οικονομικά. Ξαφνικά έχεις μεταφερθεί σε ένα πολύνεκρο δυστύχημα στην Ινδία. Αμέσως μετά βλέπεις εικόνες από κάποιες φασαρίες στο Γύθειο. Το επόμενο θέμα είναι για το Χόλιγουντ. Κι εσύ μένεις με την απορία: το Γύθειο πού ανήκει τελικά, στις Ινδίες ή στις ΗΠΑ;

Δεν ξέρω τι σόι δημοσιογραφία έχουν μάθει και ποιά ενημέρωση εξυπηρετούν δημοσιογράφοι και καναλάρχες στην ελληνική τηλεόραση, αλλά είναι σίγουρο ότι δεν ξέρουν ή δεν θέλουν να τακτοποιήσουν το υλικό τους σε θεματικές ενότητες. Οι μόνες θεματικές ενότητες που υπάρχουν είναι τα αθλητικά και το δελτίο καιρού. Σε όλα τ’ άλλα χάνεις τον μπούσουλα. Δεν ξέρεις πού είναι το κεφάλι, πού είναι τα πόδια, πού είναι τα χέρια, πού το στομάχι. Χάος, σύγχυση, θολούρα, ανακρίβεια, ανακάτεμα, μπέρδεμα. Δελτία χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Βομβαρδισμός του τηλεθεατή με εικόνες, ειδήσεις, συζητήσεις, όπως νάναι και όπως λάχει. «Πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένοι»!

Αν θέλουν να προσφέρουν σωστή δημοσιογραφία, ας οργανώσουν όλο το δελτίο ανά θέματα. Θα είναι μία αρχή να περιορίσουν λίγο αυτό το χάος. Πολιτικές ειδήσεις, οικονομικές, αστυνομικό ρεπορτάζ, επιστημονικά, λοιπές ειδήσεις εσωτερικού, εξωτερικές ειδήσεις, καλλιτεχνικά, σύντομος σχολιασμός θεμάτων με καλεσμένους του δελτίου, αθλητικά, μετεωρολογικά. Διάρκεια δελτίου 30 με 45 λεπτά, όχι παραπάνω. Και χωρίς διαφημίσεις ενδιάμεσα.

Και άλλα πολλά θα μπορούσαν να γίνουν, ώστε να έχουμε σωστή δημοσιογραφία και σωστή ενημέρωση. Αλλά τότε θα έμεναν άνεργοι ίσα με τα δύο τρίτα των σημερινών δημοσιογράφων. Δεν είναι του παρόντος.

Και μιας και αναφέρθηκα στα δελτία καιρού, να πω και τούτο ακόμα. Σε καφετζού πηγαίνουν και παίρνουν πληροφορίες για τον καιρό των επόμενων ημερών; Ειδικά για την Αττική συνήθως λένε αλλ᾿ αντ᾿ άλλων. Ρεντίκολο έχουνε γίνει, δεν το καταλαβαίνουν; Τη χαρτορρίχτρα της γειτονιάς να ρωτάγαμε, πιο σωστές προβλέψεις θα έδινε! Ε, μα πια!

Ο κατήφορος

Ο κατήφορος πού θα σταματήσει; Στην Ευρώπη άλλοι μας οικτίρουν, άλλοι μας υβρίζουν και άλλοι μας συμπονούν. Την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου ο πρόεδρος της Ιταλίας Τζιόρτζιο Ναπολιτάνο δήλωσε δημόσια πως «η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα». Διασαφηνίζοντας τη δήλωσή του τόνισε πως η χώρα του θα τιμήσει τις υποχρεώσεις της έναντι των πιστωτών της και θα τηρήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έναντι της Ευρωπαϊκής Ενώσεως. Αυτό με άλλα λόγια σημαίνει ότι η Ιταλία δεν θα γίνει Ελλάδα, που κοροϊδεύει τους πάντες, δεν τηρεί τις δεσμεύσεις της και αποδεικνύεται ανίκανη να ξαναμπεί σε τροχιά ανάκαμψης της οικονομίας της. Εξάλλου προ ημερών τα γαλλικά ΜΜΕ χαρακτήρισαν τον σοσιαλιστή ηγέτη Φρανσουά Ολάντ, αντίπαλο του Νικολά Σαρκοζί στις προσεχείς προεδρικές εκλογές, ως τον Γιώργο Παπανδρέου της Γαλλίας, γιατί, όπως έγραψαν, υπόσχεται στούς πάντες τα πάντα, για να αναρριχηθεί στην εξουσία. Η Ελλάδα θεωρείται ανίκανη και αναξιόπιστη και ο Γιώργος Παπανδρέου το πρότυπο της.

Οι χαρακτηρισμοί γενικεύονται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η Ελλάδα είναι ο καρκίνος της Ευρώπης», δήλωσε η υπουργός οικονομικών της Φιλλανδίας Γιούτα Ουρπιλάινεν. «Δεν θα πληρώνουμε εμείς για τους Έλληνες, που είναι τεμπέληδες και ψεύτες», έγραψε η ολλανδική εφημερίδα Τέλεγκραφ. Η απαξίωσή μας ως λαού έφτασε στο έσχατο σημείο να προτείνει η Γερμανία, έστω ανεπισήμως, να οριστεί στην Ελλάδα επίτροπος που θα την διοικεί, υποβιβάζοντας τον αιρετό πρωθυπουργό σε έπαρχο και μετατρέποντας το Κοινοβούλιο σε γραφειοκρατικό μηχανισμό διεκπεραίωσης των εντολών του.

Αυτή η ταπείνωση, αυτός ο εξευτελισμός μας ως λαού δεν ενοχλεί κανέναν από αυτούς που κρατούν στα χέρια τους τις τύχες μας; Ζούμε αυτόν τον ζόφο. Φτάσαμε στο σημείο να μας θεωρούν οι εταίροι μας «τα σκουπίδια της Ευρώπης». Αυτό είναι σήμερα το κατάντημά μας, και κανείς από αυτούς που μας οδήγησε στην κατάσταση αυτή δεν παραιτείται. Οι παραιτήσεις που σημειώθηκαν κατά την ψήφιση του νέου μνημονίου είναι αποτέλεσμα τακτικής, χωρίς ουσία. Κανένας δεν δήλωσε μετάνοια για ό,τι έκανε ή δεν έκανε έως τώρα, και αποτελεί υποκρισία η δήλωση βουλευτού ότι επιτέλους ψήφισε κατά συνείδησιν! Δηλαδή σε όλες τις προηγούμενες κρίσιμες ψηφοφορίες δεν ψήφιζε κατά συνείδησιν, αλλά με την ψήφο της μας έφερε στην σημερινή άθλια κατάσταση.

Οι διαρροές από την κομματική πειθαρχία στην πρόσφατη ψηφοφορία για το νέο μνημόνιο ίσως να είναι προμήνυμα νέων πολιτικών σχημάτων για την δήθεν ανανέωση του πολιτικού συστήματος. Αλλά νέο σπίτι με παλιά υλικά δεν γίνεται. Είναι μια ακόμη εξαπάτηση της κοινής γνώμης. Το προνομιούχο πολιτικό σύστημα επιδιώκει την επιβίωση και διαιώνισή του, χωρίς να ενδιαφέρεται για τον λαό. Αυτόν τον θεωρεί αγέλη άβουλων και κατευθυνόμενων όντων. Την ώρα που κυριολεκτικά καίγεται ο τόπος οι περισσότεροι πολιτικοί σκέπτονται τις επόμενες εκλογές και πώς θα εκλεγούν ή θα επανεκλεγούν! Ναι, αποτελούν επαγγελματίες της πολιτικής, που δεν θέλουν να χάσουν τα πολλά και μεγάλης αξίας κεκτημένα τους. Είναι ένα σύστημα που οι ίδιοι επιδιώκουν να το κρατούν κλειστό υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.

Σ᾿ αυτήν την κατάσταση ποιά πρέπει να είναι η δική μας θέση, η θέση των Ελλήνων; Καταρχήν να θυμηθούμε την ιστορία μας. Να σκεφτούμε ποιοι είμαστε, ποια η κληρονομιά μας, ποιές οι υποχρεώσεις μας έναντι της ιστορίας. Δεν είναι η πρώτη φορά που φτάνουμε στο τελευταίο σκαλί στου κακού τη σκάλα, που γράφει ο Κωστής Παλαμάς. Ζήσαμε επί αιώνες υπό κατοχή κατά την Ρωμαιοκρατία και την Τουρκοκρατία, και όχι μόνο επιζήσαμε, αλλά μέσα στη δοκιμασία και στη δυστυχία μας δημιουργήσαμε, επιβληθήκαμε και καταφέραμε να απελευθερωθούμε. Πώς έγινε αυτό; Ο διακεκριμένος ιστορικός αείμνηστος Διονύσιος Α. Ζακυθηνός εξηγεί: «Ο Οθωμανός κατακτητής, ως και ο Ρωμαίος κυβερνήτης ή αυτοκράτωρ παλαιότερον, είχεν επίγνωσιν της υπεροχής των κατακτωμένων, πολλαχώς δε υπέστη την γοητείαν και την επίδρασιν του κρατικού, του πολιτιστικού και του πνευματικού των συστήματος». Οι Ελλήνες τότε είχαν μνήμη, είχαν επίγνωση της ταυτότητάς τους.

Σήμερα πού είμαστε; Τώρα είμαστε πάλι υπό κατοχή και στα τελευταία 30 χρόνια επιχειρείται συστηματικά να αποκοπούμε από τις ρίζες μας και να μην έχουμε μνήμη και ιδιοπροσωπία. Να γίνουμε κάτι σαν πολλούς Αφρικανούς ή σαν τους κατοίκους της Σιγκαπούρης και να χάσουμε την αυτοπεποίθησή μας, την αξιοπρέπειά μας. Μέχρι τώρα οι δυνάστες μας τα καταφέρνουν. Από κάτοχοι μοναδικής κληρονομιάς καταντήσαμε «ιθαγενείς», που πρέπει να πειθαρχήσουμε στις εντολές τους ή να εξοντωθούμε. Αντί να είμαστε ηγέτες, εξαχρειωθήκαμε και μετατραπήκαμε σε ουραγούς.

Ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος είχε προειδοποιήσει σχετικά: «Μεταβαίνουμε στην Ευρώπη όχι σαν πτωχοί συγγενείς, αλλά σαν λαός αρχόντων, δοκίμων χειριστών του πνευματικού Ευρωπαϊκού πλούτου και αντάξιων των μεγάλων προγόνων μας, που έθρεψαν πνευματικά τούς λαούς της Ευρώπης». Όμως εμείς αντί να είμαστε πρωτοπόροι στις σωστές αποφάσεις για την εμβάθυνση της Ευρώπης, για τη διατήρηση του κοινού πολιτισμού, για την ανάπτυξη με ανθρώπινο πρόσωπο, για την επιβίωσή της τον παγκόσμιο ανταγωνισμό, εμφανιζόμαστε ως «κουτοπόνηροι», μικροκατεργάρηδες, που παίρνουμε τα λεφτά από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να πλουτίσουν ορισμένοι, για να γίνουμε «τεμπέληδες», για να βολευτούν οι ημέτεροι. Έτσι χάσαμε το δημιουργικό μας δαιμόνιο και αποκτήσαμε ως ιδανικό να κατοικοεδρεύουμε στο Δημόσιο, και καλύτερα να απολαμβάνουμε τις θέσεις στα «ρετιρέ» - ΔΕΚΟ. Γίναμε ατομιστές και ηδονιστές. Καμία ἔννοια και καμία αλληλεγγύη για το δοκιμαζόμενο διπλανό.

Ο ποιητής Γιώργος Σαραντάρης έγραψε πως «οι δυτικοί λαοί κινούνται είτε συνειδητά είτε όχι μέσα στα όρια του χρόνου και του χώρου, γι᾿ αυτό δεν οδηγούν τον εαυτό τους παρά στο θάνατο. Και αν οδηγούν τον εαυτό τους στο θάνατο, δεν έχουν κανένα δικαίωμα να κάνουν τους δασκάλους και οδηγητές στούς άλλους λαούς». Και όμως αυτοί έγιναν δάσκαλοι και οδηγητές μας, γιατί εμείς τους το επιτρέψαμε, και μας οδηγούν στο θάνατο! Τι ντροπή! Καταντήσαμε να ακουγόμαστε στο εξωτερικό από την ανικανότητα των πολιτικών μας και από τις καταστροφές των βανδάλων εμπρηστών, που έχει εκθρέψει η κοινωνία και αδυνατεί να αντιμετωπίσει η πολιτεία.

Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε στο σημερινό κατάντημά μας είναι να δημιουργήσουμε εστίες πνευματικής αντίστασης και ιστορικής μνήμης. Και όπου κι αν βρισκόμαστε, με τον τρόπο μας να δεχτούμε την αποστροφή μας σε όσους μας οδήγησαν στη σημερινή καταφρόνια. Μην ξεγελαστούμε και πάλι. Ας σηκώσουμε κεφάλι, ας δείξουμε ότι διαθέτουμε γνώση, μνήμη και αξιοπρέπεια, κι ας παύσουμε να είμαστε ευκολόπιστοι και πάντοτε προδομένοι.

 

Γιώργος Ν. Παπαθανασόπουλος

Περιοδικό «Ανάπλασις», τ. 454 (2012)

Η Ευρώπη σε κρίση: Η περίπτωση της Ελλάδας-Προοπτικές

Η Ευρώπη σε κρίση:

Η περίπτωση της Ελλάδας-Προοπτικές

Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Δημοσιογράφου - Συγγραφέα

Εισήγηση στην ημερίδα της 13ης Φεβρουαρίου 2012

Κυρίες, κύριοι,

Ευχαριστώ τον «Σύνδεσμο Επιτελών Εθνικής Αμύνης» και το «Κέντρο Ευρωπαϊκών Μελετών και Σπουδών - Ιωάννης Καποδίστριας», καθώς και τους Προέδρους των Διοικητικών τους Συμβουλίων κ.κ. Μαίρη Μαρούλη-Ζηλεμένου και Λάμπρο Καζάκο, για την τιμή να με καλέσουν σε αυτή την συζήτηση, τους οποίους συγχαίρω ιδιαίτερα για την πρωτοβουλία τους, αλλά και τον τίτλο της ημερίδας, αφού είναι γνωστό ότι η Ελληνική κρίση είναι και Ευρωπαϊκή, ή αν θέλετε, ενυπάρχει ή ξεκινά από τον Ευρωπαϊκό χώρο. Προκαταρκτικά, βρίσκω πολύ ενδιαφέροντα τον τίτλο του ιδρύματος «Ευρωπαϊκών σπουδών Ιωάννης Καποδίστριας». Για τη χώρα μας, στο μεταίχμιο του Σλαβικού, του Μεσανατολικού και του Δυτικού κόσμου, η διατήρηση των ισορροπιών και των αλληλεπιδράσεων, είναι παράγοντας σοβαρός για την επιβίωσή μας. Επισημαίνεται ότι πρώτος ο Καποδίστριας έδειξε ότι ο δρόμος για την Ευρώπη, μπορεί να περνάει και από την Ρωσία.

Η κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αφήνει μεγάλες αμφιβολίες, ότι έφερε στο προσκήνιο κυβερνήσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αμφίβολη ή καθόλου νομιμοποίηση από την βούληση των πολιτών, οι οποίες ίσως να είναι έρμαιο διεθνών δυνάμεων, που πιθανώς αποβλέπουν και στην καταστροφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Οι συμφωνίες που υπογράφηκαν από την Ελλάδα μέχρι τώρα για την δανειοδότηση της χώρας μας είναι σίγουρο ότι οδηγούν και στην καταστροφή της ΕΕ, αφού είναι σαφές και φανερό ότι δεν είναι βιώσιμες. Θα σας δώσω στη συνέχεια μια σειρά από λόγους που επιβεβαιώνουν αυτή τη σκέψη, γεγονός που θα αναγκάσει την Ελλάδα αργά ή γρήγορα να τις αποκηρύξει.

Η ΕΕ παρά το ότι φαίνεται σαν δομή πολύ ισχυρή –όπως κάποτε θυμίζω η Σοβιετική Ένωση, η οποία ξαφνικά εξαφανίσθηκε–, είναι μια δομή τρωτή, είναι μια δομή πολυεθνική, που στηρίζεται στον συγκερασμό συμφερόντων και ακολουθεί την τήρηση αυστηρών κανόνων μεταξύ 27 κρατών. Αν αύριο ένα από τα κράτη αναγκασθεί να θίξει αυτόν τον περίπλοκο λαβύρινθο νομικών κειμένων, μπορεί να δημιουργηθεί τέτοιο χάος, η συνέπεια του οποίου θα είναι η κατάρρευση της αρχικής δομής.

Η κρίση της ΕΕ είναι αντανάκλαση του μοντέλου που έχει επικρατήσει παγκοσμίως τα τελευταία 40 χρόνια, το οποίο χαρακτηρίσθηκε από την πρωτοφανή στην ιστορία της βιομηχανικής εποχής συγκέντρωση ισχύος στα χέρια του χρηματιστικού κεφαλαίου. Το χρηματιστικό κεφάλαιο δεν θα πρέπει να το αντιλαμβανόμαστε σαν μια ομάδα τραπεζιτών που προσπαθεί να βγάλει χρήματα… Ουσιαστικά είναι ένας στρατηγικός παίκτης με πλήρη επίγνωση του πεδίου και παγκόσμια στρατηγική επιρροή σε όλα σχεδόν τα κέντρα αποφάσεων της ΕΕ ή του κόσμου. Αλλά και με τεράστια ισχύ χρήματος. Για παράδειγμα τα κινητοποιήσιμα κεφάλαια των 10 μεγαλύτερων τραπεζών στο κόσμο είναι ισοδύναμα προς το χρέος όλων των χωρών του πλανήτη, γεγονός που μας οδηγεί μοιραία στη σκέψη ότι οι 10 μεγαλύτερες τράπεζες είναι ισοδύναμες περίπου με τα κράτη. Βεβαίως οι τράπεζες υστερούν, γιατί δεν έχουν πολιτική νομιμοποίηση και στρατό, ενώ πρέπει να χρησιμοποιούν στρατό άλλων δυνάμεων. Μιλάμε δηλαδή για τεράστια αύξηση της ισχύος των τραπεζιτών με χαρακτηριστική περίπτωση του ρόλου της Goldman Sachs, η οποία διαθέτει ανθρώπους της σε όλο το οικονομικό κατεστημένο της Ευρώπης και Αμερικής αλλά και της Κίνας, χρησιμοποιώντας τα υπολείμματα της άλλοτε Βρετανικής Εταιρείας των Ανατολικών Ινδιών. Τα συγκεκριμένα στελέχη δεν αντιμετωπίζουν εκλογές, δεν σκέπτονται ως πολιτικοί κρατών, έχουν την ευκαιρία να κάνουν ένα στρατηγικό σχεδιασμό σε βάθος χρόνου, αλλά και χωρίς να έχουν περιορισμούς που έχουν συνήθως οι πολιτικές δυνάμεις.

Η αίσθησή μου είναι ότι οι δυνάμεις αυτές είναι βαθιά αναμεμιγμένες στην Ελληνική κρίση, αφού είναι ήδη γνωστό ότι τα swaps που υπογράφηκαν παλαιότερα για την είσοδο της χώρας μας στην ΟΝΕ, έγιναν με συνεργασία της Goldman Sachs. O ίδιος τραπεζικός οργανισμός (Goldman Sachs), το Σεπτέμβριο του 2009 και ένα μήνα πριν από τις εκλογές, φαίνεται ότι οργάνωσε την «αγορά», ώστε να υπάρξει δυνατότητα μεγάλων στοιχημάτων για τη χρεοκοπία της χώρας μας, ενώ ταυτόχρονα δια της επιρροής της σε άλλες κυβερνήσεις, πιθανώς να καθόριζε και το αποτέλεσμα. Ο ‘Οτμαρ ‘Ισσινγκ, που την άνοιξη του 2010 έγραψε ένα άρθρο στους Financial Times «εξηγώντας» για ποιο λόγο δεν πρέπει να βοηθηθεί η Ελλάδα, είναι στέλεχος της Goldman Sachs.

Επειδή έχουμε απέναντί μας την σύγχρονη οικονομία ή τον σύγχρονο καπιταλισμό, όχι ως ένα είδος Bill Gates, αλλά ως είδος κρυμμένου Ιουλίου Καίσαρα ή, αν θέλετε, ραδιενέργειας, αφού καταλαβαίνεις την ύπαρξή τους από το αποτέλεσμα και όχι από της παρουσία τους. Το πρώτο χαρακτηριστικό του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, που μας έφερε σε αυτή την κρίση, είναι η άνοδος του χρηματιστικού κεφαλαίου, που έφθασε να κάνει αεροπειρατεία σε μια από τις βασικές κρατικές λειτουργίες, που είναι η έκδοση χρήματος. Μέσα από την έκδοση παραγώγων που ο Warren Buffet ονόμασε χρηματιστικά όπλα μαζικής καταστροφής, ουσιαστικά καθορίζεται το περιθώριο κερδών των τραπεζών από τις ίδιες. Ταυτόχρονα και μέσα από τους οίκους αξιολόγησης ρυθμίζεται το σύνολο της οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Σήμερα το 90% των κερδών των μεγαλύτερων τραπεζών του κόσμου δεν προέρχονται από παραγωγικές επενδύσεις, αλλά από παράγωγα χρηματιστικά προϊόντα. Ιδιαίτερα η Goldman Sachs ειδικεύεται στο να φτιάχνει φούσκες και να τις καταστρέφει. Το moto της είναι «άρπαξε το τσεκ πριν σκάσει το καρπούζι». Το σύστημα αυτό λοιπόν είναι που ορισμένοι ονόμασαν καπιταλισμό καταστροφής. Δεν είμαστε πια στον καπιταλισμό του Keynes ή στον μεταπολεμικό καπιταλισμό, αλλά σε έναν καπιταλισμό καταστροφής. Το σίγουρο είναι ότι δεν έχουμε συλλάβει σήμερα τις πολιτικές συνέπειες του φαινομένου, έχοντας ζήσει σε μια μεταπολεμική Ευρώπη της ασφάλειας και της σταθερότητας.

Η πολιτική που εφαρμόζεται σήμερα είναι όμοια με την πολιτική του Καγκελαρίου Μπορύνινγκ, η οποία υιοθετήθηκε την περίοδο 1930-33, στο τελευταίο στάδιο δηλαδή της δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Η διαφορά είναι ότι εφαρμόζεται πολύ πιο έντονα και οδηγεί σε ταχύτερη καταστροφή κατά τις υπάρχουσες σήμερα οικονομικές στατιστικές, η οποία αναμένεται να επηρεάσει και τους θεσμούς στην ΕΕ.

Η ακολουθούμενη σήμερα πολιτική στην ΕΕ χαρακτηρίσθηκε από τεράστια αύξηση των ανισοτήτων όχι μόνο εσωτερικά στα Ευρωπαϊκά κράτη, αλλά και διεθνώς. Τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν, είναι εμφανές ότι καλύφθηκαν με το χρέος. Τα Ευρωπαϊκά κράτη δεν χρειάσθηκε να κατεδαφίσουν το κοινωνικό κράτος στην έκταση που απαιτούσε η απελευθέρωση των παγκόσμιων ροών κεφαλαίου και ανταλλαγών εμπορευμάτων. «‘Ελυσαν» το πρόβλημα με τον δανεισμό. Τώρα πρέπει να πληρωθούν τα χρέη. Η Ελλάδα χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων, για να επιβεβαιωθεί ότι τα χρέη πρέπει να πληρωθούν στο ακέραιο. Η κρίση της περιφέρειας της ΕΕ είναι αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης, σε συνδυασμό με τον ασύμμετρο χαρακτήρα που έχουν οι ροές χρηματιστικού κεφαλαίου και χρεών, λόγω της δομής της ΕΕ, ανεξάρτητα των εσωτερικών προβλημάτων των κρατών μελών. Τα συγκεκριμένα εσωτερικά προβλήματα ασφαλώς υπάρχουν, ενώ είναι γνωστό ότι αυτά απετέλεσαν τον κύριο παράγοντα, για τον οποίο η Ελλάδα δέχθηκε πρώτη την επίθεση των αγορών, πιθανώς όμως και η γεωπολιτική και γεωοικονομική της θέση.

Το πρόβλημα της περιφέρειας στην ΕΕ είναι σαφές ότι δημιουργείται από την ίδια την δομή της ΕΕ, που αφήνει ένα μεγάλο χάσμα ανάμεσα στις χώρες του Βορρά, που έχουν καταφέρει λίγο πολύ να κρατήσουν τις θέσεις τους (αλλά δεν μπορούμε όλοι να παράγουμε Airbus), και του Νότου, του 3ου κόσμου, ή της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες έχουν ρίξει τα μεροκάματα και τα κοινωνικά δικαιώματα του κράτους πρόνοιας και επομένως καθιστούν αδύνατο τον ανταγωνισμό σε αυτό το επίπεδο. Το συμπέρασμα δηλαδή είναι ότι υφίσταται ένα παραγωγικό κενό ως συνέπεια του συγκεκριμένου προβλήματος, αλλά και του γενικού μοντέλου της Ευρωπαϊκής ενοποίησης με βάση την συνθήκη του Μάαστριχτ.

Όταν ο Ζακ Ντελόρ και ο Μιτεράν έφτιαχναν την Ευρώπη του Μάαστριχτ, ήξεραν ότι αυτό το πράγμα δεν μπορούσε να σταθεί. Ήξεραν ότι ένα κοινό νόμισμα, χρειάζεται και ένα κοινό κράτος. Εκεί που έκαναν λάθος, είναι ότι νόμιζαν ότι είναι πιο έξυπνοι από τους τραπεζίτες. Ο υπολογισμός των Μιτεράν και Ντελόρ ήταν ότι, όταν έρθει η ώρα της κρίσης, οι Ευρωπαίοι θα αναγκασθούν να δημιουργήσουν ένα κράτος, για να απαντήσουν στην κρίση. Οι τραπεζίτες το ήξεραν επίσης. Το κράτος όμως που τώρα ιδρύουν είναι δικτατορία των αγορών, όπως περιγράφεται στα υπόψη κείμενα και ιδιαίτερα στην μόνιμη αντιπληθωριστική εντολή που έχει δοθεί προς στην ΕΚΤ. Δηλαδή ανεξαρτήτως οικονομικής συγκυρίας, η ΕΚΤ θα πρέπει να μεριμνά για την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Λέγεται ότι οι Γερμανοί είναι τρομοκρατημένοι από την πιθανότητα να επαναληφθούν οι πληθωριστικές πιέσεις του τελευταίου σταδίου της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Τώρα πόσο τρομοκρατημένοι είναι για το ενδεχόμενο αυτό και όχι για τις ίδιες συνθήκες που τίθενται για τους ίδιους αλλά και τις λοιπές Ευρωπαϊκές χώρες, σήμερα είναι πραγματικά αξιοπερίεργο.

Η ουσία της μόνιμης αντιπληθωριστικής εντολής που έχει δοθεί στην ΕΚΤ είναι η εγγύηση της αξίας του χρήματος και της απόδοσής του. Ο θεωρητικός της Αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας φιλόσοφος Πρωταγόρας έλεγε «μέτρον πάντων χρημάτων άνθρωπος». Αυτό που τώρα επιχειρείται σήμερα στην Ευρώπη είναι η αντιστροφή της Γαλλικής Επανάστασης, να ισχύσει ο κανόνας «Αγορές μέτρον πάντων ανθρώπων».

Οι άλλοι δύο κανόνες της συνθήκης του Μάαστριχτ που έχουν ιδιαίτερη σημασία και επαναλαμβάνονται συνεχώς στα κείμενα της ΕΕ είναι:

α. Το λεγόμενο «no bail out», δηλαδή η απαγόρευση της οικονομικής αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών της Ένωσης, όρος ασφαλώς πολιτικά πα-

ράλογος, αφού είναι εμφανές ότι καμμιά ένωση δεν μπορεί να στηριχθεί στην απαγόρευση αλληλεγγύης.

β. Η αρχή της ανεξαρτησίας της ΕΚΤ, που σημαίνει ότι μπορεί να είναι επικεφαλής σ’ αυτήν και ένας άνθρωπος που κατά το παρελθόν απετέλεσε

στέλεχος της Goldman Sachs.

Ο ‘Οτμαρ ‘Ισσινγκ τον Σεπτέμβριο του 2011 έγραψε ένα άρθρο στους Financial Times Deutschland, το οποίο θα μπορούσε να διαβαστεί ως τελεσίγραφο προς τους Ευρωπαίους ηγέτες. «Ήτοι είτε μετατρέπετε την ΕΕ σε δικτατορία των αγορών, είτε τη διαλύετε». Αυτό που ξέρει το Χρήμα, αλλά δεν ξέρουν οι Ευρωπαίοι, είναι ότι δύσκολα η ΕΕ μπορεί όντως να μετατραπεί σε «δικτατορία των αγορών» υπό γερμανική κυρίως διαχείριση, αυτό που ορισμένοι ονομάζουν τέταρτο Ράιχ. Σπρώχνοντας σε αυτόν τον δρόμο τις ανώτερες τάξεις της Γερμανίας, δεν σώζουν, διαλύουν την ΕΕ και θα επιφέρουν τελικά σοβαρό πλήγμα στην ίδια τη Γερμανία.

Το Ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής έχει παγκόσμια σημασία, συνιστά υπόδειγμα για τον τρόπο λύσης του χρέους, για τη μετατροπή των κρατών σε αποικίες-ιδιοκτησίες του Χρήματος, για την ουσιαστική αφαίρεση από τη δημοκρατία όλων των μη τυπικών ιδιοτήτων της και για τη σταδιακή διάλυση των εθνών. Ανάλογη παγκόσμια σημασία είχε και το σχέδιο Ανάν για την Κύπρο, αν και πετύχαινε τους ίδιους σκοπούς με άλλου τύπου, νομικές και γεωπολιτικές ρυθμίσεις.  Στην πραγματικότητα με τη Δανειακή και τα μνημόνια δημιουργείται με οικονομικά μέτρα ένας μηχανισμός που αποβλέπει στην ταχεία και βίαιη συμπίεση του Ελληνικού βιοτικού επιπέδου, των αμοιβών εργασίας κλπ. με επίσημη δικαιολογία την ανταγωνιστικότητα. Παράλληλα επιχειρείται η μεταφορά της Ελληνικής κρατικής περιουσίας στους πιστωτές και η κατοχύρωση των απαιτήσεών τους με το Αγγλικό δίκαιο, με την παράλληλη μετατροπή του σε χρέος προς κράτη.

Ο Λόρδος Blankfein το 2008 δεν θα μπορούσε να φαντασθεί μεγαλύτερη επιτυχία από το σχέδιο βοήθειας στην Ελλάδα, από το οποίο ούτε ένα ευρώ δεν πάει στην Ελλάδα, αλλά όλα πάνε για την αποπληρωμή των τραπεζών. Ταυτόχρονα ο κύρος Blackfein κατάφερε να δημιουργήσει αντιθέσεις στα πλαίσια της Ευρωζώνης, αφού και οι Γάλλοι και οι Γερμανοί δεν θέλουν να βοηθήσουν πλέον την Ελλάδα, ενώ παράλληλα οι Έλληνες λένε όχι στην πολιτική της Γερμανίας. Κατάφεραν δηλαδή μια κρίση που οι ίδιοι δημιούργησαν το 2008, να την παρουσιάσουν ως κρίση των Ευρωπαϊκών λαών.

Οταν την δεκαετία του 1940 η Ελλάδα οδηγήθηκε στον εμφύλιο πόλεμο, για να διατηρηθεί στην δυτική σφαίρα επιρροής, οι δυτικοί ήθελαν ασφαλώς μια βιώσιμη χώρα, αφού υπήρχε το αντίπαλο δέος της Σοβιετικής Ένωσης και του ψυχρού πολέμου. Όταν το 1967 μας έσπρωχναν στη δικτατορία και το 1974 μας οδηγούσαν στα γεγονότα της Κύπρου, για να «λυθεί» το Κυπριακό σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα, πάλι δεν ήθελαν μια καταστροφή της Ελλάδας. Όπως αναφέρει όμως η σχετική έκθεση του Stratfor «οι Έλληνες δεν έχουν καταλάβει ότι μετά το 1990 δεν είναι χρήσιμοι». Η καταστροφή τους όμως θα μπορούσε να είναι χρήσιμη, ώστε να τρομοκρατηθούν οι Ευρωπαϊκοί λαοί που δεν είναι ακόμη έτοιμοι να δεχθούν τέτοιου είδους καταστροφή του κοινωνικού κράτους, παρ’ όλη την ισχυρή πίεση των αγορών. Ταυτόχρονα θα μπορούσαν κάποιοι να πειραματισθούν με νέες μεθόδους αυταρχικής διακυβέρνησης, αλλά και στη δημιουργία συνθηκών διάλυσης της Ευρωπαϊκής ΕΕ δια της εκμεταλλεύσεως των αντιθέσεων που υπάρχουν εντός αυτής. Αν η Ελλάδα

καταστραφεί εξάλλου, ο χώρος δεν θα παύσει να υπάρχει, αντίθετα θα μπορεί ευκολότερα να ελεγχθεί γεωπολιτικά και γεωοικονομικά από τις δυνάμεις που καραδοκούν να το κάνουν.

Εδώ βεβαίως υπάρχει το ζήτημα της Γερμανίας, και θα συμφωνήσω με τον κύριο Μαλούχο για τον κίνδυνο ενός 4ου Ράιχ. Πράγματι ένα κομμάτι των ιθυνουσών τάξεων στη Γερμανία δεν έχει απαλλαγεί από αυτή την ιδιόμορφη ιδέα, αλλά και τον πολύ επαρχιακό εθνικισμό που τους διακρίνει και είναι κρυμμένος πίσω από τις ατελείωτες μετάνοιες που έχει κάνει για τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, χωρίς να εξαφανισθεί. Δεν πιστεύω όμως ότι το σχέδιο αυτό θα πετύχει.  Η συμφωνία μεταξύ Σόιμπλε Μερκελ και των αγορών (συμμαχία τύπου Φάουστ), θεωρώ πιθανότερο να οδηγήσει σε καταστροφή της Ευρώπης και κατά συνέπεια της ίδιας της Γερμανίας. Μια καταστροφή πολύ σοβαρότερη από το 1945.

Μερικοί θα αντιτάξουν ότι είμαι συνομωσιολόγος. Οι αγορές όμως φαίνεται να έχουν δύο σοβαρούς λόγους για την διάλυση της ΕΕ, αν τους επιτραπεί βεβαίως να φθάσουν σε αυτό το αποτέλεσμα:

α. Το χάος και η αποσύνθεση που θα δημιουργηθεί μετά την διάλυση της ΕΕ, αποτελεί την αναγκαία συνθήκη για την κατεδάφιση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού κράτους, διαφορετικά δεν είναι εύκολο να γίνει.

β. Πιθανόν σημαντικοί κύκλοι των ΗΠΑ να αντιλαμβάνονται ότι με δύο αποθεματικά νομίσματα στον πλανήτη δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθεί στο μέλλον η Αμερικανική οικονομία.

Το σχέδιο της μετατροπής της Ελλάδας σε Βουλγαρία και Ρουμανία δεν θα πετύχει, γιατί πολύ πριν φθάσει η χώρα μας στα επίπεδα αυτά θα διαταραχθούν οι κοινωνικές ισορροπίες. Παράλληλα είναι πιθανές στην ίδια περίπτωση μια πιθανότητα εξωτερικής προβοκάτσιας στα Ελληνοτουρκικά ή όξυνσης της εσωτερικής αντιπαράθεσης. Ο προσεκτικός παρατηρητής διακρίνει σίγουρα την έναρξη δημιουργίας τέτοιων μηχανισμών. Οι Γερμανικές ανώτερες τάξεις, για μια σειρά από λόγους, έχουν προσχωρήσει σ’ αυτό το σχέδιο. Είναι όμως παρήγορο το γεγονός ότι δεν είναι όλη η Γερμανία εκεί. Η τελευταία ομιλία για παράδειγμα του πρώην Καγκελαρίου Χέλμουτ Σμίτ στο συνέδριο του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος έχει πολλά σημεία υποστήριξης της Ελλάδος. Η ελληνική αντίθεση προς τις Γερμανικές κυρίως θέσεις θα ήταν προτιμότερο να γίνεται κατά τρόπο που να διασπά τους Γερμανούς και τους Γάλλους, ενώ ταυτόχρονα θα εντείνεται ο αγώνας του Ελληνικού λαού, εστιαζόμενος στην ανάγκη σωτηρίας της Ευρώπης.

Στην δεκαετία του 1970 γράφτηκε στην Αμερική ένα μυθιστόρημα με τίτλο «Οι πράκτορες του χάους». Το σύγγραμμα εξηγεί πώς ένα ανώτερο πνευματικά υποκείμενο με ανώτερη ευφυΐα και στρατηγική, με δυνατότητα παρέμβασης μπορεί να επιφέρει το χάος σε ένα σύστημα, με κίνδυνο να το ανατινάξει φαινομενικά εκ των έσω. Είναι σαν να έχει βρει την ιδιοσυχνότητά του.

Η ΕΕ είναι ένα ατελές σύστημα, αν το συγκρίνουμε με κράτος. Δεν έχει μηχανισμό προστασίας των κρατών, πλην των Εθνικών κυβερνήσεων. Όταν λοιπόν μία Εθνική κυβέρνηση ηθελημένα ή αθέλητα εισάγει η ίδια το χάος στο σύστημα, είναι σαφές ότι το όλο οικοδόμημα κλονίζεται. Ο τρόπος για να σωθούμε σήμερα, είναι να γίνουμε από μαύρη τρύπα, λευκή. Η εύρεση ενός εθνικού παράγοντα, ο οποίος θα μιλήσει για λογαριασμό της Ευρώπης, ίσως θα πρέπει να είναι ο κύριος προσανατολισμός μας στο άμεσο μέλλον, σε συνδυασμό με τον αγώνα για επιβίωση του λαού με πρακτικά μέσα.

Θα διαφωνήσω εδώ με όσους απειλούν τους Έλληνες με επικείμενη κρίση αν εγκαταλείψουν το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα. Ο κίνδυνος είναι αποτέλεσμα του ίδιου του προγράμματος, το οποίο μάλιστα για να είναι αξιόπιστο, προκαλεί καταστροφές για να εκβιάζει. Το πρόγραμμα αυτό πρέπει ασφαλώς να διακοπεί. Αυτοί που θα το διακόψουν πρέπει να έχουν σοβαρότητα, αξιοπρέπεια, αξιοπιστία και ικανότητα να σταθούν στο ύψος αυτής της πρόκλησης. Μιας από τις δυσκολότερες που έχουν ποτέ παρουσιαστεί στην ελληνική και ευρωπαϊκή ιστορία. 

Σας ευχαριστώ πολύ.

Πηγή: Εθνικές Επάλξεις, τεύχος 100, Απρ. – Ιούν. 2012

http://www.seetha.gr/images/epalxis-pdfs/epalxis_No_100.pdf

Ο παρ᾿ ολίγον υπουργός οικονομικών!

Πολλά και καταιγιστικά τα γεγονότα που τρέχουν στην πολιτική σκηνή μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου.  Δυστυχώς δεν «προκάνω» να τα σχολιάζω, καθώς η πραγματικότητα της επιβίωσης μου επιβάλλει σκληρές περικοπές στον ελεύθερο χρόνο μου.  Αλλά τα όσα διαδραματίζονται τις τελευταίες ημέρες με τον παρ᾿ ολίγον υπουργό οικονομικών είναι τουλάχιστον απίστευτα, και έχω την εντύπωσι ότι για άλλη μία φορά η αλήθεια λέγεται μισή.  Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Το όνομα του προέδρου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος Βασίλη Ράπανου έγινε έγινε δεκτό σχεδόν με ενθουσιασμό από τα ελληνικά (και όχι μόνο) μέσα «ενημέρωσης» για τη θέση του υπουργού οικονομικών.  Αν όμως «η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται», τότε στο υπουργείο οικονομικών φαίνεται ότι δεν ξημέρωσε ακόμα.

Θυμάστε που έγραφαν τότε εφημερίδες και ιστοσελίδες ότι τον πρότεινε ο Φ. Κουβέλης ή ότι ήταν επιλογή του Ε. Βενιζέλου και ότι τον αποδέχτηκαν όλοι, αλλά όταν τον κάλεσαν να συζητήση μαζί τους, εκείνος ζήτησε διαβεβαιώσεις ότι εκτός από τον Σαμαρά θα τον στηρίξουν και οι άλλοι δύο αρχηγοί και ότι δεν θα του κάνη αντιπολίτευση η ...συμπολίτευση; και ότι στην αρχή πήγε να ναυαγήση το πράγμα, αλλά τελικά έλαβε τις διαβεβαιώσεις που ήθελε και συμφώνησε στην υπουργοποίησή του; Ε λοιπόν όλη αυτή η ιστορία εμένα δεν μου πήγαινε καλά!  Πώς είναι δυνατόν ο υποψήφιος υπουργός να ζητά επιπλέον διαβεβαιώσεις για στήριξη από τα κόμματα που τον πρότειναν γι᾿ αυτήν την θέση; Οποιοσδήποτε απλός λογικός και μέσος άνθρωπος αν βρισκόταν στην θέση του Β. Ράπανου, μόλις αντιλαμβανόταν ότι αυτοί που τον πρότειναν για υπουργό, τον πρότειναν όχι για να τον στηρίξουν, αλλά για να τον αδειάσουν και να τον χρησιμοποιήσουν μετά ως αποδιοπομπαίο τράγο, υπήρχε περίπτωση ποτέ να δεχτή να γίνη υπουργός και μάλιστα στο Υπ. Οικονομικών; Δεν μου ακούγονταν λογικά όλα αυτά.  Και καλά, για τους πολιτικούς είναι γνωστό ότι έχουν πάρει προ πολλού διαζύγιο με την λογική, αλλά για έναν τεχνοκράτη;...

Την περασμένη Παρασκευή 22/6/2012 ο Β. Ράπανος είχε εισαχθεί εκτάκτως στο νοσοκομείο λόγω έντονων κοιλιακών πόνων, ιλίγγων, ναυτίας, εφιδρώσεων και καταβολής, ενώ αναφέρθηκε ότι προηγήθηκε και λιποθυμικό επεισόδιο.  Γιατρός δεν είμαι και έχω τόση σχέση με την ιατρική όση σχέση έχει με την αστροφυσική η 80άχρονη κυρα-Θέκλα που μαζεύει ρίγανη στο χωριό.  Αλλά αυτά τα συμπτώματα μου ακούγονται σαν δηλητηρίαση.  Όταν ήμουν παιδί, βρέθηκα κάποτε σε έναν κλειστό χώρο που είχαν ρίξει ποντικοφάρμακο, κι εγώ δεν το ήξερα.  Δεν ξέρω πώς, διότι δεν έφαγα τίποτε απολύτως εκεί, αλλά ο οργανισμός μου ήρθε σε επαφή με μικρή δόση του ισχυρότατου αυτού δηλητρηρίου (ίσως με την αναπνοή ή μπορεί κάπου να ακούμπησε το χέρι μου ή κάτι τέτοιο). Το θέμα είναι ότι δηλητηριάστηκα, χωρίς να το καταλάβω, ευτυχώς ελαφρά, αλλά τα συμπτώματα που είχα ήταν σχεδόν ίδια με αυτά που περιέγραφε το ιατρικό ανακοινωθέν για τον Β. Ράπανο.  Όσο για τους ισχυρούς κοιλιακούς πόνους δεν περιγράφονται.  Αφού το θυμάμαι τώρα ύστερα από 40 χρόνια και ανατριχιάζω! 

Σύμφωνα με τα νεώτερα δημοσιεύματα τα συμπτώματα αυτά του Β. Ράπανου οφείλονταν σε «μικρή λοίμωξη» που προκλήθηκε στη βάση χρόνιου σοβαρού προβλήματος της υγείας του. Αυτό το σοβαρό πρόβλημα ήταν καρκίνος που μέχρι τώρα λεγόταν ότι είχε αντιμετωπιστή.   Η επιστολή του ίδιου προς τον πρωθυπουργό μας ενημερώνει ότι τελικά το πρόβλημα υγείας του δεν ξεπεράστηκε τελείως, όπως ίσως και ο ίδιος να νόμιζε. Καμμία αντίρρηση σε όλα αυτά, παρά μόνο ένα σχόλιο. Είπαν ότι θα παραμείνη πρόεδρος της ΕΤΕ.  Όμως αν υπάρχουν πράγματι αυτοί οι σοβαροί λόγοι υγείας που επικαλείται, θα πρέπει σήμερα κιόλας να παραιτηθή και από την διοίκηση της τράπεζας. Αν δεν γίνη αυτό, τότε δεν πιστεύω καμμία δικαιολογία για προβλήματα υγείας και τέτοια.

Μερικά ακόμα σημεία που με παραξένεψαν. Η επιστολή του Β. Ράπανου είναι γραμμένη σε υπολογιστή πάνω σε επιστολόχαρτο του προέδρου της Εθνικής Τράπεζας.  Δεν ξέρω αν του έχουν και υπολογιστή με εκτυπωτή στο δωμάτιο του νοσοκομείου, αλλά να κουβάλησε μαζί του και τα επιστολόχαρτα του γραφείου του είναι παρατραβηγμένο.  Μάλλον κάποιος του το έγραψε (οι άνθρωποι της γραμματείας του προφανώς) και του το έφεραν στο νοσοκομείο να το υπογράψη. Άρα για την σύνταξη και διατύπωση της επιστολής του ο Β. Ράπανος ήρθε σε επικοινωνία και συνεργασία με κάποιους ανθρώπους του.

 Η επιστολή του Β. Ράπανου είναι προσεκτικά διατυπωμένη και απευθύνεται στον πρωθυπουργό στον πληθυντικό αριθμό.  Το κεντρικό της νόημα: «Ναι μεν είχα δεχθή να γίνω ΥπΟικ, αλλά τώρα ξαφνικά προέκυψαν λόγοι υγείας που δεν μου το επιτρέπουν. Οπότε η πρότασή σας με τιμά πολύ, αλλά ευχαριστώ, δεν θα πάρω...»

Σημαντική λεπτομέρεια: η διατύπωση του κειμένου είναι καθαρά υπηρεσιακή και παραδόξως δεν γίνεται καμμία αναφορά στο πρόβλημα υγείας του πρωθυπουργού.  Σαν να είχε ετοιμαστή το κείμενο από μέρες πριν και τώρα να μπήκε η ημερομηνία και τα ιδιόχειρα σημεία του αποστολέα.

 Η απάντηση του Α. Σαμαρά αντιθέτως είναι γραμμένη όχι σε υπηρεσιακό αλλά σε προσωπικό ύφος. Απευθύνεται στον Β. Ράπανο σε ενικό αριθμό, πράγμα που μπορεί να θεωρηθή ότι φανερώνει προσωπικό ενδιαφέρον ή αντιθέτως επιτιμητικό και υποτιμητικό ύφος.  Εξαρτάται πως θα το ερμηνεύση κανείς. Η φράση του πρωθυπουργού «Θέλω πριν απ᾿ όλα να σου ευχηθώ περαστικά για το πρόβλημα της υγείας σου» είναι κίνηση ρουά-ματ και κλειδί ερμηνείας για τό κείμενό του. Κεντρικό νόημα: «Διαπίστωσα το προσωπικό σου ενδιαφέρον για μένα και κατάλαβα ότι μπορώ να στηρίζομαι σε σένα. Σε ευχαριστώ πολύ που είσαι συνεπής και κρατάς τον λόγο σου...»

Τα υπόλοιπα σχόλια ανήκουν στον αναγνώστη.

Sakis Salos

(Δημοσιεύτηκε στο logokritis.blogspot.gr)